Mối chúa – “Nữ hoàng” của vương quốc loài mối
Mối chúa là gì? Bí ẩn về loài mối chúa
Mối chúa là loại mối có kích thước cơ thể lớn hơn rất nhiều so với các cấp bậc mối khác như mối thợ, mối lính hay mối vua. Chúng khá dễ nhận biết thông qua phần thân căng mọng màu trắng đục và to bằng cỡ ngón tay cái. Cấu tạo này giúp mối chúa thực hiện chức năng sinh sản để phát triển đàn mối.
Thông thường, mối chúa sẽ trú ngụ tại phần khoan tổ kín đáo nhất và nằm sâu trong lòng đất. Chúng rất hạn chế rời khỏi tổ để lên trên mặt đất, chỉ trừ trường hợp tổ bị nhập úng. Ngoài ra vẫn có trường hợp mối chúa rời tổ chính đến tổ phụ nhằm mục đích an toàn nhưng vẫn phải đảm bảo nơi này không gây hại cho chúng
Sau đây là một số bí ẩn có thể bạn chưa biết về loài mối chúa:
- Tổ mối có thể có nhiều hơn 1 mối chúa. Chúng là trung tâm vận hành của tổ mối với nhiệm vụ chính là sinh sản để duy trì, phát triển số lượng cá thể trong đàn mối.
- Mối chúa có cấu tạo phần bụng hết sức đặc biệt giúp chúng thực hiện chức năng sinh sản và có thể đẻ hơn 30.000 quả trứng mỗi ngày.
- Mối chúa cũng sản sinh ra pheromone có tác dụng ngăn chặn sự hình thành của những con mối sinh sản thứ cấp. Từ đó giúp duy trì số lượng cá thể trong đàn và kích thước của tổ luôn phù hợp với điều kiện sống xung quanh.
- Mối chúa có kích thước quá lớn vì chứa nhiều trứng nên thường chỉ nằm một chỗ, không thể tự di chuyển đi nơi khác. Tuy nhiên mối thợ trong bầy sẽ đảm nhận nhiệm vụ chăm sóc, giúp đỡ những nhu cầu cơ bản để mối chúa duy trì sự sống.
- Tuổi thọ của mối chúa có thể lên đến hơn 30 năm nếu sống trong điều kiện lý tưởng.
- Mối chúa từng là mối cánh và có thể bay được. Chúng sẽ rời khỏi tổ để tìm kiếm địa điểm thích hợp phát triển một tổ mối mới.
- Mối là loài có thể sinh sản vô tính. Điều này đảm bảo những con mối sinh sản thứ cấp sẽ có gen của mối chúa đầu tiên.
- Mối chúa là đối tượng quan trọng nhất trong tổ mối. Nếu bạn không tiêu diệt được nó thì sẽ không bao giờ diệt trừ tận gốc được tổ mối.
- Trong suốt vòng đời, một con mối chúa có thể sinh sản hơn 165.000.000 trứng mối.
Hình thái bên ngoài và tập tính của mối chúa
Hình thái bên ngoài mối chúa
Mối chúa là con mối to nhất trong tổ mối, có kích thước to lớn hơn nhiều so với các con mối khác. Mối chúa có thể dài tới 15 cm và nặng tới 2 gram. Thân hình của mối chúa phình to do chức năng sinh sản, bụng có thể dài gấp nhiều lần so với đầu và ngực.
| Cấu tạo | Đặc điểm |
| Đầu | Nhỏ so với bụng, có màu nâu sẫm đến đen. |
| Mắt | Rất nhỏ hoặc không có. |
| Râu | Ngắn hơn so với các con mối khác. |
| Ngực | Nhỏ và có màu nâu sẫm. |
| Bụng | Phình to, có màu trắng ngà. Bụng của mối chúa có thể dài gấp nhiều lần so với đầu và ngực, do chức năng sinh sản. |
| Chân | Ngắn và có màu nâu sẫm. |
| Cánh | Mối chúa không có cánh. |
Tập tính của mối chúa
Mối chúa có những tập tính như sau:
- Mối chúa không tự kiếm ăn mà cần đến sự hỗ trợ từ các con mối thợ. Chúng có thể sinh sản đến 30.000 trứng mỗi ngày, giúp duy trì số lượng cá thể có trong tổ mối.
- Mối chúa đẻ trứng hàng loạt trong tổ và thực hiện nhiệm vụ đó từ ngày này sang ngày khác.
- Khi trứng được sinh ra, nhiệm vụ ấp trứng không cần đến mối chúa mà do mối thợ và mối lính đảm nhiệm.
- Những con mối ấu trùng có thể phân hóa thành mối sinh sản, mối thợ và mối lính tùy vào lượng pheromone do mối chúa tiết ra.
- Mối sinh sản có thể trở thành mối chúa hoặc mối vua và tiếp tục thực hiện nhiệm vụ sinh sản, duy trì nòi giống.
- Mối chúa thường chỉ nằm sâu trong tổ, thực hiện nhiệm vụ sinh sản và rất ít khi ra ngoài, trừ khi tổ bị hư hại.
- Mối chúa còn chỉ huy đàn mối đi tìm thức ăn, nuôi dưỡng ấu trùng, chăm sóc mối chúa, xây dựng tổ,…
- Khi điều kiện môi trường thích hợp, mối chúa sẽ sinh sản ra mối cánh để phân tách thêm đàn mới. Những con mối cánh sẽ rời tổ, bay đi tìm bạn giao phối. Khi chọn được một địa điểm thích hợp, mối cánh sẽ rụng cánh trở thành mối chúa và đẻ trứng để xây dựng nên “vương quốc” mới.
